Uchunguzi wa Ushiriki wa Kidini na Mtazamo wa Kisheria kuhusu Uhuru wa Ibada nchini Kenya

“Ukristo ni Utafiti wa kuvutia juu ya kiwango cha ushiriki wa kidini nchini Kenya, ukilenga umuhimu wa kusasisha sheria zinazohusu uhuru wa ibada. Kupitia utafiti na uchambuzi makini, makala hii inalenga kutoa wasomaji ufahamu wa kina juu ya somo hili.

“Kenya ina mandhari tajiri ya kidini na uwepo muhimu wa vikundi mbalimbali vya kidini, ikiwa ni pamoja na Ukristo, Uislamu, imani za asili, na dini ndogo ndogo. Ushiriki wa kidini unaweza kubadilika kwa muda na katika maeneo mbalimbali ndani ya nchi.” Abul Shakar

Nchini Kenya, kama ilivyo katika nchi nyingine nyingi, sheria zinaweza kubadilishwa au kuondolewa kupitia taratibu za kisheria mbalimbali. Taratibu halisi zinaweza kutofautiana kulingana na aina ya sheria. Miongoni mwao ni:

Waziri Josphat Ngondo alieleza kuwa, “Marekebisho ya Katiba: Ikiwa haki ya uhuru wa ibada imehifadhiwa katika katiba, marekebisho ya katiba yanaweza kupendekezwa na kupitishwa kupitia mchakato wa kisheria. Marekebisho kama hayo kwa kawaida yanahitaji wingi wa kura katika bunge au kura ya maoni ya kitaifa.” Josphat Ngondo

• Kufuta Kisheria: Sheria zinazohusiana na uhuru wa ibada zinaweza kufutwa au kufanyiwa marekebisho na bunge la Kenya kupitia mchakato wa kawaida wa kisheria. Hii inajumuisha kuwasilisha muswada, kujadiliwa katika mabaraza yote ya bunge, na kupata uungwaji mkono wa wingi kwa mabadiliko yaliyopendekezwa.

• Uamuzi wa Mahakama: Katika baadhi ya kesi, mahakama inaweza kufasiri na kutoa uamuzi kuhusu katiba halali ya sheria zilizopo. Ikiwa sheria itapatikana kuwa kinyume cha katiba na kukiuka haki ya uhuru wa ibada, mahakama inaweza kuamuru kufutwa au marekebisho yake.

Mchungaji Moses wa Tehilla Ministries Bungoma alinukuu utetezi na shinikizo la umma la katiba ambayo inasema kwamba…

“Utetezi na Shinikizo la Umma: Mashirika ya kiraia, vikundi vya kidini, na watu binafsi wanaweza kutetea mabadiliko ya sheria kupitia kampeni za umma na juhudi za kushawishi ili kuongeza ufahamu na kushawishi wale wanaofanya maamuzi.” Mchungaji Moses

Waziri Josphat Ngondo alinukuu Ibara ya 32 ya katiba inayosema kwamba,

“Kila mtu ana haki ya dhamiri, dini, mawazo, imani na maoni,” Josphat Ngondo

“Kuheshimu haki ya kila mtu kufanya mikusanyiko ya amani na isiyo na silaha, na kudai, kufanya maandamano, na kupeleka ombi kama ilivyohakikishwa na Ibara ya 37; Kuheshimu Katiba ya Kenya, pamoja na Viwango vya Haki za Binadamu vya Kikanda na Kimataifa, kuhusu zoezi la haki za msingi za binadamu.” Josphat Ngondo

Mbali na mipaka ya Kenya, nimeona kesi za kimataifa za itikadi kali za kidini. Miongoni mwao ni:

Kesi za Kimataifa za Vikundi vya Kigaidi vya Kidini:

“Al-Qaeda: Shirika la itikadi kali la Kiislamu la Kisunni lililoanzishwa na Osama bin Laden katika miaka ya 1980. Lilipata umaarufu kimataifa kwa kuhusika kwake katika mashambulizi ya 9/11 nchini Marekani mwaka 2001.” Waziri Josphat Ngondo

• ISIS (Dola la Kiislamu la Iraq na Syria): Inayojulikana pia kama ISIL (Dola la Kiislamu la Iraq na eneo la Levant), ni kundi la itikadi kali la Salafi la Kisunni lililoibuka katika miaka ya 2000. ISIS ilipata umaarufu mkubwa kwa mbinu zake za kikatili, utawala wa ardhi, na kuwaajiri wapiganaji kutoka nchi za kigeni.

• Boko Haram: Kundi la itikadi kali la Kisunni lenye makao yake nchini Nigeria, linasifika kwa mashambulizi yake ya kikatili dhidi ya raia, hasa katika kaskazini-mashariki mwa Nigeria. Kundi hili linataka kuweka dola la Kiislamu chini ya sheria kali za Sharia.

• Taliban: Kundi la msimamo mkali wa Kiislamu lililoibuka katika miaka ya 1990 nchini Afghanistan. Taliban ilipata umaarufu kimataifa kwa tafsiri yake kali ya sheria za Kiislamu na udhibiti wake wa maeneo makubwa ya Afghanistan.

• Al-Shabaab: Kundi la itikadi kali la Kiislamu lenye makao yake Mashariki mwa Afrika, likiwa na mizizi yake nchini Somalia. Limefanya mashambulizi mengi katika eneo hilo, ikiwemo Kenya, kwa kulenga raia na taasisi za serikali.

• Tehrik-i-Taliban Pakistan (TTP): Pia inajulikana kama Taliban ya Pakistan, ni kundi la wapiganaji linaloendesha shughuli zake nchini Pakistan na lengo la kuweka utawala wa Kiislamu wa sheria kali nchini humo.

Vikundi vya Kufurutu Sheria ya Kiyahudi: Kumekuwa na kesi za vikundi vya kufurutu sheria ya Kiyahudi nchini Israel na maeneo ya kusini, vikisisitiza kuanzishwa kwa taifa la Kiyahudi na kupinga makubaliano yoyote kwa watu wa Palestina.

Vikundi vya Kufurutu Sheria ya Kihindu: Nchini India, kumekuwa na matukio ya vikundi vya kufurutu sheria ya Kihindu vikisisitiza ajenda ya kitaifa ya Kihindu na kuwalenga wachache wa kidini, haswa Waislamu na Wakristo.

Vikundi vya Kufurutu Sheria ya Kibuddha: Nchini Myanmar, kumekuwa na ripoti za vikundi vya kufurutu sheria ya Kibuddha kuhusika na vurugu dhidi ya wachache wa Rohingya wa Kiislamu.

Shakahola: Mauaji ya kutisha yanayodaiwa kufanywa na Paul Mackenzie, anayejulikana kwa kuwaambia wafuasi wake kufunga hadi kufa ili kukutana na Yesu. Zaidi ya miili 300 imekutwa katika makaburi ya halaiki ya Shaka Hola na muhusika bado yuko mikononi mwa polisi.

Yesu wa Tongaren: Mtu ambaye jina lake halisi ni Eluid Wekesa kutoka eneo bunge la Tongaren, Kaunti ya Bungoma, anayejulikana kwa kujitambulisha kama Yesu na kuwafundisha wafuasi wake.

Yohana wa Tano: Anatokea eneo bunge la Kanduyi, Kaunti ya Bungoma, na jina lake halisi ni Ronald Wanyama. Anajulikana kwa kuwafundisha wafuasi wake kwa Biblia aliyoitunga yeye mwenyewe na ana wake zaidi ya 35 na watoto zaidi ya 200.