𝐌𝐣𝐚𝐝𝐚𝐥𝐚 𝐌𝐤𝐚𝐥𝐢 𝐖𝐚𝐳𝐮𝐤𝐚 𝐊𝐮𝐡𝐮𝐬𝐮 𝐔𝐭𝐞𝐮𝐳𝐢 𝐰𝐚 𝐌𝐚𝐤𝐚𝐦𝐢𝐬𝐡𝐧𝐚 𝐰𝐚 𝐈𝐄𝐁𝐂!

^{By Felix Wanjala.}

Viongozi mbalimbali wa kisiasa wakiongozwa na msaidizi wa rais Farouk Kibet,wamehudhuria ibada ya jumapili eneo la nandi hills kaunti ya nandi,Kwenye hafla hii iliyoleta pamoja makanisa tofauti eneo Hilo, Farouk aliwataka wabunge kupiga msasa majina yaliyopendekezwa na rais William Ruto, kuwa makamishana wapya wa tume huru ya mipaka na uchaguzi IEBC.

Wakiwashambulia wapinzani kwa madai ya kuendelea kupinga uteuzi wa IEBC,pia wamewataka kuwa na sera muhimu kwa mwananchi,badala ya kauli za “Ruto Must Go.”Hata hivyo viongozi hao wameunga mkono serikali ya mapana huku wakitetea hatua ya kubanduliwa mamlakani kwa aliyekuwa naibu wa rais Rigathi Gachagua.

kulingana na Katiba ya Kenya (2010) na sheria zinazohusiana na Tume Huru ya Uchaguzi na Mipaka (IEBC), uteuzi wa makamishna wapya wa IEBC unafuata mchakato maalum ili kuhakikisha uwazi, uwajibikaji, na kushirikishwa kwa umma. Hatua kuu ni kama.

Kuundwa kwa Jopo Maalum la Uteuzi

Rais anapaswa kuunda jopo la uteuzi (Selection Panel) chini ya Sheria ya IEBC (Independent Electoral and Boundaries Commission Act).Jopo hili linaundwa kwa uwakilishi kutoka kwa taasisi mbalimbali kama vile PSC, LSK, Mwakilishi wa dini.

Tangazo la Nafasi za Kazi

Jopo la uteuzi hutangaza nafasi za makamishna wazi kwa umma kupitia vyombo vya habari na mitandao ya serikali.

Uwasilishaji wa Maombi

Wakenya wanaostahili huwasilisha maombi yao kwa nafasi hizo.

Uteuzi wa Wafaa Kuhojiwa

Jopo huchambua maombi na kuwachagua wagombea wanaokidhi vigezo kwa ajili ya usaili wa wazi.

Usaili wa Umma (Public Interviews)

Wagombea waliochaguliwa huhojiwa hadharani na jopo la uteuzi.

Uwasilishaji wa Majina kwa Rais

Jopo huchagua majina ya mwisho (kwa kawaida mara mbili ya nafasi zilizo wazi) na kuwasilisha kwa Rais.

Uteuzi Rasmi na Kupelekwa Bungeni.

Rais huchagua jina moja kutoka kwa orodha hiyo na kuwasilisha jina hilo kwa Bunge la Kitaifa kwa ajili ya kuidhinishwa (vetting).

Kuhojiwa na Kamati ya Bunge

Kamati husika ya Bunge (kwa kawaida Kamati ya Haki na Masuala ya Sheria – JLAC) huhoji mgombea/mgombea walioteuliwa.

Uidhinishaji na Bunge

Ikiwa Bunge linaidhinisha, Rais anaweza kumteua rasmi mgombea huyo kama kamishna wa IEBC.

Kuapishwa

Kamishna mpya huapishwa rasmi kabla ya kuanza kazi.